poniedziałek, listopada 27, 2017

Więcej nie pójdę do lekarza - recenzja

"Mali bogowie. O znieczulicy polskich lekarzy" Pawła Reszki miała być książką o znieczulicy. Spodziewałam się opowieści o tym, jak źli są lekarze, jak źle są przygotowani do zawodu... Tymczasem dostałam tekst, który najwięcej mówi o patologiach rządzących ochroną zdrowia  i systemem kształcenia przyszłych lekarzy, głównie specjalistów.
Przerażały mnie opisy szpitala psychiatrycznego, gdzie lekarka ma pod nadzorem 400 łóżek, za to nie ma na miejscu nikogo, kto znałby się solidnie na ratownictwie medycznym czy anestezjologii. Lekarze dyżurujący po 36 godzin ciurkiem. Lekarze, zatrudniający się w "biedronkach", gdzie za godzinę pracy dostają stawki nawet dziesięciokrotnie wyższe, niż w państwowym szpitalu. Albo na bramce w nocnym klubie. Lekarze sekowani przez przełożonych za zbyt dokładne badanie pacjentów.
System jest chory, ale jakże chore są przez to stosunki między lekarzami - oto specjalista boi się uczyć następcę, bo boi się konkurencji. Ponaddziewięćdziesięcioletni chirurg zajmujący rozszczepami podniebienia u dzieci nadal operuje, bo nie ma kim go zastąpić. Już nie mówię o klasycznym "My mieliśmy gorzej, ci młodzi to i tak mają super." System ochrony zdrowia to system niewolniczy. To ewidentne łamanie Kodeksu Pracy, gdzie pracownik zatrudniany jest na etat i dodatkowo na umowę zlecenia - żeby mógł dyżurować mimo ograniczeń czasowych narzucanych przez prawo.
I myliłby się ten, który by twierdził, że wszystko to chciwość. Że się "poprzewracało". Bo jeśli lekarz nie będzie chciał przyjść na dyżur, nie będzie nikogo, kto go zastąpi, albo na jego miejsce pacjentami zajmie się koleżanka, która jest już na nogach 48 godzin.

Po autorze widać dobrze, że jest dziennikarzem śledczym - styl ma świetny, zwięzły, jasny, pozbawiony zbędnych ozdobników.
Nie sugeruje nam wniosków, to nie publicystyka, by miał w książce przekazywać swoją opinię. To dokument, pokazujący, jakie patologiczne mechanizmy tkwią w systemie, co uniemożliwia lekarzom prawidłowe, właściwe i skuteczne wykonywanie zawodu.
Książkę pochłonęłam w jedną dobę. To mniej niż dzień pracy z dyżurem lekarza specjalisty w szpitalu...

piątek, listopada 24, 2017

Przeżywanie - recenzja

Pierwszy raz żałobę przeżywamy bardzo wcześnie. Musimy przeboleć koniec karmienia piersią albo odebranie ukochanego smoczka. Uczymy się jej przez całe życie, a jednak kiedy przychodzi kolejna strata, znów wpadamy w otchłań albo budujemy wokół siebie szczelny mur.
"To zdarzyło sie tutaj" to minipowieść Raiji Siekkinen, fińskiej pisarki, po raz pierwszy przetłumaczona na jakikolwiek język słowiański, a w Polsce dostępna dzięki trwającej do niedawna akcji "Fińska literatura" w wykonaniu BookRage (obecnie ArtRage).
Książka opowiada o dwojgu ludzi, kobiecie i mężczyźnie, z których każde dźwiga swój żałobny bagaż. Stopniowo dowiadujemy się, kogo stracili i w jakich okolicznościach, ale nie ma tu fabuły, dochodzenia do rozwiązania skomplikowanych zagadek, a faktyczne wydarzenia obecne i te przywoływane z przeszłości są jedynie pretekstem do nakłonienia czytelnika do zastanawiania się nad emocjami postaci i ścieżkami, po jakich wędrują myśli bohaterki i odwiedzającego ją pośrednika sprzedaży nieruchomości.
Cała książka to właściwie jeden długi opis, ale myliłby się ten, który z góry założyłby, że to tekst nudny, coś jak wynurzenia Orzeszkowej o przyrodzie (pisząca te słowa uwielbia "Nad Niemnem" i nie bardzo sobie wyobraża niechęć do jej opisów natury, ale podobno są tacy ludzie). Każda garść żwiru i każdy termos z kawą mają tu swoje znaczenie i opowiadają nam wiele o jedynych ludziach w tej powieści.
Zaczyna się w czasie wiosennych roztopów, najbrzydszej chyba, ale budzącej najwięcej nadziei pory roku. I faktycznie - może to ta nadzieja pcha bohaterów ku zmianie?
To nie jest książka do szybkiego czytania. Trzeba zamykać ją (czytnik na przykład) i zastanawiać się. I zajrzeć sobie do środka.

...A na koniec przeczytać, że autorka zginęła w 2004 roku w pożarze swojego domu. I że nie napisze nic więcej. I odbyć taką mini żałobę.